Daha iyi sonuçlar için daha iyi bir planlama yapmak istersiniz. Rekabette öne geçmek için stratejik düşünme ve stratejik kararlar almaya, yani stratejik yönetime ihtiyaç vardır. Bu amaç doğrultusunda işletmeler hedefler, amaçlar, planlar ve politikalar belirlerler. Bir başka ifadeyle, sahip oldukları varlık ve yetenekleri analiz ederek durum değerlendirmesi yaparlar. Bazı kurumlar söz konusu durum değerlendirmesini raporlarla ve uzun süren üst kademe toplantılarıyla yaparken bazıları ise SWOT analizi ile işe başlamaktadır. Bu yazımızda SWOT analizi nedir? Ne işe yarar? Ne zaman kullanılmalıdır? Nasıl hazırlanır? gibi soruların cevaplarını paylaşıyoruz…
SWOT analizi, işletmenin güçlü ve zayıf yönlerini belirlemek ve dış çevreden kaynaklanan tehdit ve fırsatları tespit edip bunlara karşı önlem almak için kullanılan bir yöntemdir. Dolayısıyla SWOT analizi ile bir kuruluşun; güçlü yönleri, zayıf yönleri, fırsatları ve tehditleri analiz edilir. SWOT analizi stratejik öneme sahip, kolay ama güçlü bir çalışma olarak nitelendirilebilir.
S: Strenghts: İşletmenin güçlü/üstün olduğu yönlerin tespit edilmesi demektir.
W: Weakness: İşletmenin güçsüz/zayıf olduğu yönlerin tespit edilmesidir.
O: Opportunities: İşletmenin sahip olduğu fırsatları ifade eder.
T: Threats: İşletmenin karşı karşıya olduğu tehdit ve tehlikelerdir.
SWOT analizinde;
Toparlayacak olursak, SWOT analizi, işletmenin kendi içindeki unsurları dışarıdan gelen unsurlarla karşılaştıran bir araçtır. İçerideki unsurlar: Güçlü yönler (İng. Strengths) ve zayıf yönler (İng. Weaknesses), dışarıdaki unsurlar ise fırsatlar (İng. Opportunities) ve tehditler (İng. Threats) olarak nitelendirilir.
Aşağıdaki şekilde SWOT analizini oluşturan unsurlar gösterilmiştir.
SWOT Analizini Oluşturan Unsurlar
SWOT analizi;
SWOT analizinin ilk aşaması yukarıda belirtilen tüm unsurları alt alta yazmaktır. Yani işletmenin iç ve dış analizini yapmaktır.
İç analizin amacı, işletmenin sahip olduğu güçlü ve zayıf yönleri ortaya çıkarmaktır. Bu sayede işletmenin potansiyelleri belirlenmektedir. İşletmenin güçlü yönleri gelecekteki hedeflerine yol açacak, zayıf yönleri ise işletmenin alacağı tedbirlere zemin olacaktır.
İşletmenin güçlü yönlerinin tespitinde;
İşletmenin zayıf yönlerinin tespitinde ise aşağıdaki sorular cevaplandırılır.
Dış analizin amacı, işletmenin faaliyet içinde bulunduğu ortamı ve dış şartları tanımaktır. Aynı zamanda dış analiz, rakip işletmelere ilişkin bilgiler toplamaya da imkan vermektedir. Dış çevre analizi yapılırken çevresel faktörlerin işletmeye sunduğu fırsatlar ve oluşturduğu tehditler belirlenir.
Fırsatların belirlenmesinde;
Tehditlerin belirlenmesinde ise aşağıdaki sorulara cevap aranır;
Yukarıdaki sorulara verilen cevaplar SWOT analizi matrisine yazılır. Aşağıdaki şekillerde örnek SWOT analizi matrisleri gösterilmektedir.
SONUÇ
Sonuç olarak işletmeler değişen koşullara ayak uyduracak tedbirler almalı ve bunları hayata geçirmelidir. SWOT analizi işletmenin güçlü ve zayıf yönleri ile karşı karşıya olduğu fırsat ve tehditleri ortaya çıkarmasıyla bir “mevcut durum” analizidir. Diğer yandan, SWOT analizi, işletmenin gelecekteki durumunu tahmin etmeye olanak sağlamasıyla bir “gelecek durum” analizidir. Dolayısıyla, işletmelerin stratejik yönetim sürecinde belli periyotlarla bu analizi yapması önem arz etmektedir.