Veri ambarı ve iş zekası birbiriyle çok karıştırılan ve genellikle birbiri yerine kullanılan iki kavramdır. Bu iki kavramı açıklayarak yola çıktığımız yazımızda “Veri Ambarı ve İş Zekası İlişkisi”ni paylaşıyoruz…

İş Zekası Nedir?

Bu konuyla ilgili detaylı bilgileri “İş Zekası Yazılımı (BI) Nedir? Hangi Alanlarda Kullanılır?” başlıklı yazımızda bulabilirsiniz.

Veri Ambarı Nedir?

Veri ambarı (İng. data warehouse) basitçe, çok sayıda farklı kaynaktan analiz ve raporlama amaçlı elde edilmiş olan veriyi organize eden veri tabanı olarak tanımlanabilir. Veri ambarı kavramı, karar verme kullanılabilecek yapısal kaliteli bilgiye kolay erişimi sağlamak ihtiyacından ortaya çıkmıştır. Dolayısıyla veri ambarları, karar verme ve çözümleme amacıyla kullanılacak olan kaliteli veriye kolayca erişmek için kurulur. Veri ambarı, uyumlu verilerin merkezi bir depolama alanı olarak düşünülebilmektedir.

Veri ambarında kaydedilen verilerin 4 temel özelliği vardır.

1. Öznel olması: Süregelen işlemlerden ziyade belirli konular için organize edilir.
2. Bütünleşik olması: İşletmede tutarlı bilgilerin dolaşabilmesi için farklı kaynaklardan toplanan veriler, farklı operasyonel sistemlerden ve işletme dışındaki kaynaklardan gelen veriler ortak bir veri ambarına kaydedilir.
3. Zamana bağlı olması: Veri ambarındaki her bir veri belirli bir zaman dilimine aittir ve veriler sistemde zaman etiketleri ile saklanırlar.
4. Statik olması: Herhangi bir hata oluşmadığı sürece veri ambarına konulmuş bir veri üzerinde değişiklik yapılamaz. Gerekli değişiklikler veri ambara gelmeden önce operasyonel sistemlerce gerçekleştirilmektedir.

Veri Ambarının Özellikleri

Veri ambarlarının karakteristik birçok özelliği bulunmaktadır. Bunlar aşağıda 9 madde ile özetlenmiştir.

1. Organize edilmiş veri
2. Veride tutarlılık
3. Zamansallık
4. Kalıcılık
5. İlişkisel yapı
6. İstemci / Sunucu mimari
7. Web tabanlı destek
8. Farklı kaynaklar ile entegrasyon
9. Gerçek zamanlı çalışma yeteneği

Veri Ambarı ve İş Zekası

Yazının girişinde de ifade ettiğimiz gibi veri ambarı kavramı çoğu kez iş zekası ile karıştırılmaktadır. Veri ambarı uygulaması, iş zekasının önemli bir bileşeni olup verilerin bilgiye dönüştürülmesi ve çok boyutlu analize sağlayacak şekilde saklandığı sistemlerdir. İş zekası analiz için gerekli olan veriyi veri ambarından sağlamaktadır. Bu, iş zekası yaşam döngüsünde en önemli işlemdir. Bu nedenle veri ambarı iş zekasının önemli bir kaynağı olarak görülmektedir. Bununla birlikte veri ambarları, iş zekası sistemleri dahilinde işletmelerin belirli bir alanda karar verme ihtiyacını karşılayacak olan verilerini destekleyecek yapıya sahiptir ve işletmeler için verilere kolay ulaşabilmeyi sağlarlar. Bu açılardan bakıldığında veri ambarları iş zekası sistemlerinin olmazsa olmazları arasındadır.